Kanker in je omgeving.
In je omgeving zul je mooie, steunende en fijne reacties tegenkomen en dat is fijn. Uit onverwachte hoek ook soms. Maar ook kun je minder prettige reacties tegenkomen. Van mensen waarvan je het misschien helemaal niet verwacht zou hebben. Welke reacties dat zoal kunnen zijn, hoe dat komt en hoe je ermee om zou kunnen gaan beschrijf ik hieronder.
Kanker en geen of een onhandige reactie
Als je niet in aanraking bent geweest met kanker is het moeilijk hier een goede voorstelling van te hebben. Onbegrip of onhandige, maar vaak goed bedoelde reacties kun je daardoor in je omgeving tegen komen. Ook zien buitenstaanders aan de buitenkant niet altijd wat er van binnen speelt. Hierdoor is het lastig inschatten hoe je als buitenstaander het beste kunt reageren. “Gelukkig is het geen ernstige kanker” en misschien zelfs een verhaal over iemand die wel een ernstige kanker heeft. Terwijl jijzelf zorgen maakt en last heb van de angst voor de terugkeer van de kanker. Of twijfels die uitgesproken worden over of de kanker wel wegblijft, want bij ……… dachten ze dat ook maar……., terwijl jij je juist hoopvol gestemd voelt. Ook de boodschap dat je maar optimistisch moet blijven en het dan wel goed komt, kan onprettig zijn, juist als jullie heel optimistisch waren en toch een tegenvallend bericht kregen bijvoorbeeld. Soms zijn mensen in je omgeving gewoon ook wat angstig, ze willen het graag goed doen, weten niet goed wat te zeggen. Om niets verkeerds te zeggen of om niet onhandig te zijn, kan het zijn dat ze dan maar niets doen of zeggen.
Terug naar vanouds, als voor de kanker
De kanker is weg, de uitslag is goed, de remmende medicijnen werken. Jij en je lief ogen ook normaal en alles lijkt weer als vanouds, voor je omgeving. Het lijkt dan voorbij voor anderen. Het boek kanker kan dicht. Ze reageren opgelucht of zelfs blij, terwijl jij en/of je lief nog volop angstig zijn, of juist heel moe. Je omgeving beseft soms niet dat wanneer alle behandelingen achter de rug zijn, de verwerking en soms ook het besef van wat er allemaal is gebeurt bij jouw en jouw lief pas gaat beginnen. Ook beseffen ze vaak niet dat het heel lang duurt of zelfs helemaal niet mogelijk is om terug naar vanouds als voor de kanker te kunnen.
Het gevecht met kanker
In de omgeving leeft vaak een idee van een gevecht tegen de kanker. Ook ikzelf werd een held genoemd en dat voelde bizar. Misschien dacht ik even in het begin dat ik er tegen kon vechten. Hard genoeg geloven en positief blijven, maar het hielp me niets, de uitslag was gewoon negatief. Dus misschien vecht je wel even in het begin, tot je ontdekt dat je gewoon overgeleverd bent. Het is meer pech of mazzel hebben en het ligt in de handen van een andere macht, de artsen, misschien ook god?
Er zijn ook mensen, naasten en patiënten, bij wie het gewoon bij de persoon hoort om te blijven vechten. Blijven zoeken en nooit de hoop opgeven, ook als dat tegen beter weten in lijkt, voor anderen. Ook hier is er geen goed of fout. Iedereen maakt hierin zijn eigen keuzes. Belangrijk blijft om steeds voor jezelf te kijken of het voor jou de goede manier is. Het kan lastig zijn als je vanuit je omgeving complimenten krijgt om je kracht of je overwinning, als je het zelf helemaal niet zo hebt ervaren, of dat er van je verwacht wordt dat je jezelf overlevert aan de situatie terwijl jij daar helemaal niet toe bereidt bent.
Geen aandacht voor de naaste van iemand met kanker.
Waarschijnlijk verwachtte je, vooral in het begin, geen aandacht voor jouzelf. Jouw aandacht zal in eerste instantie ook veel gericht zijn geweest op jou lief met kanker en niet op jezelf. Zo is dat voor de omgeving ook. Maar na verloop na tijd heeft de hele situatie ook steeds meer gevolgen voor jouzelf. De angst, de zorgen, de spanning, alle veranderingen doen ook iets met jou. Het is voor jou ook zwaar en dat ga je naar verloop van tijd vaak pas merken. Dan kun je er ook de behoefte aan krijgen dat er zo af en toe ook eens aandacht is voor jou. Het komt ook voor dat jij als naaste wat minder sociale contacten bent gaan krijgen door de kanker. Doordat je minder vaak weg wilde gaan of ook gewoon te druk was met alle extra taken die je bent gaan doen. Ook daardoor kunnen er minder situaties zijn waar er aandacht is voor jou. Dat de omgeving meestal haar aandacht blijft richten op jouw lief met kanker, kan jou dan een wat eenzaam gevoel gaan geven.
De maatschappij als omgeving.
Hier zal ik nog apart aandacht aan besteden en verder op in gaan, maar ik wil toch ook even hier aangeven dat dit ook lastig kan zijn. Begrip van de werkgever, de zorgverzekeraar etc. is helaas ook niet helemaal vanzelfsprekend. Voor veel mensen is kanker, naast alle emotionele impact, ook ingrijpend op maatschappelijk gebied. Verlies van inkomen, werk en financiële zekerheid, maar ook niet uitgeloot worden voor bepaalde dure behandelingen bijvoorbeeld. Dat kan dan heel zuur zijn en moeilijk om mee te dealen. Gelukkig is het niet altijd zo en zijn er ook steeds dingen gaande om dergelijk zaken te verbeteren. Als er problemen zijn op dit gebied kun je verder lezen op kanker en maatschappij waar ik zal proberen om uitleg en tips te geven over hoe je daar eventueel mee om kunt gaan.
Tips
Voor jou als naaste:
- Heb begrip ervoor dat anderen niet kunnen weten hoe het is, of kan zijn. Besef dat er vaak goede bedoelingen of onmacht onderliggen als je onhandige of niet passende reacties krijgt. Misschien kun je ook terugdenken aan hoe het bij jou was, voor de kanker en jezelf ook nog niet wist hoe dat zou zijn.
- Geef zelf aan hoe het met je gaat en wat je nodig hebt. Je helpt de ander er vaak mee. En schaam je vooral niet, weet dat de kanker ook zwaar is voor jou en dat dit heel normaal en heel begrijpelijk is.